کاهش بودجه های علمی در آمریکا ناسا و زیست پزشکی در راه افول سئو سی: ترامپ در یکی از اقدامات مناقشه برانگیز خود، در پیشنویس بودجه پیشنهادی سال مالی 2026، بصورت صریح کاهش بی سابقه در تامین مالی نهادهای راهبردی علمی، پژوهشی و زیست محیطی این کشور پیشنهاد نمود. به گزارش سئو سی به نقل از مهر؛ این سند که در چارچوبی سخت گیرانه موسوم به «بودجه لاغر» (skinny budget) تنظیم شده، هرچند از نظر فنی فاقد جزییات اجرائی دقیق است، اما در سطح گفتمانی حامل پیامی روشن درباره ی چرخش رادیکال در رویکرد دولت نسبت به جایگاه علم در معماری حکمرانی عمومی آمریکا است. مبنی بر این رویکرد، علم دیگر به منزله سرمایه راهبردی توسعه تلقی نمی گردد، بلکه قسمتی از هزینه های زائد و ایدئولوژیک دانسته می شود که باید از بدنه دولت حذف گردد. تحلیل گران حوزه سیاستگذاری علم براین باورند که چنین تغییری در فلسفه تنظیم گری علمی، زمینه ساز تضعیف ساختارهای نهادی نوآوری، تشدید مهاجرت سرمایه انسانی نخبه، افت منزلت بین المللی ایالات متحده در زیست بوم جهانی دانش و در نهایت، تهدیدی طولانی مدت برای قدرت نرم و ظرفیت فناورانه این کشور خواهد بود. مروری بر محتوای سند بودجه مطابق سند پخش شده در تاریخ دوم مه ۲۰۲۵، دولت ترامپ در قالب بودجه پیشنهادی سال مالی ۲۰۲۶، کاهش ۲۳ درصدی در مجموع بودجه غیرنظامی فدرال را مطرح کرده است؛ اما نکته قابل تأمل آن جاست که این کاهش، در عرصه نهادهای علمی، پژوهشی و زیست محیطی، به گونه ای نابرابر و شدیدتر اعمال شده است. کاهش بی سابقه بودجه های علمی آمریکا به ویژه، بنیاد ملی علوم (NSF) با کاهشی معادل ۵۶ درصد، مؤسسه ملی سلامت (NIH) با حدود ۴۰ درصد و آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا (EPA) با ۵۵ درصد کاهش بودجه مواجهند. چنین ارقامی در تاریخ تامین مالی فدرال برای نهادهای علمی ایالات متحده بی سابقه تلقی می شوند و از تغییر نگاهی اساسی در اولویت های سیاست گذاران آمریکا حکایت دارند؛ نگاهی که بر محدودسازی حمایت نهادی از پژوهش های بنیادی، مداخله در راه پژوهش های اقلیمی و اجتماعی و تضعیف توانمندی دولت در تولید دانش عمومی استوار است. این در حالیست که کنگره به عنوان مرجع غائی تصویب بودجه، هنوز موضع قطعی خودرا دراین خصوص اعلام نکرده، اما نشانه هایی از همگرایی راهبردی میان دولت و اکثریت جمهوری خواه مجلس نمایندگان دیده می شود؛ مسئله ای که می تواند مسیر اجرائی شدن این پیشنهادهای جنجال برانگیز را هموار کند و ساختار مالی علم در آمریکا را با تکانه ای عمیق مواجه سازد. در سطح نهادی، بنیاد ملی علوم به عنوان تامین کننده اصلی اعتبارات پژوهش پایه در ایالات متحده، با کاهشی معادل پنج میلیارد دلار در بودجه سالانه روبه رو شده است. برمبنای برآوردهای صورت گرفته، این کاهش برنامه های مربوط به علوم اقلیمی، انرژی های تجدیدپذیر و علوم اجتماعی را بصورت هدفمند حذف خواهدنمود. از طرف دیگر، با وجود حفظ نسبی پشتیبانی از تحقیقات در عرصه هوش مصنوعی و علوم کوانتومی، کاهش ۹۳ میلیون دلاری بودجه عملیاتی بنیاد ملی علوم، خطر اختلال در عملکرد نهادی این آژانس را نیز شدت بخشیده و حتی بر بقای شغلی نیمی از کارکنان آن سایه انداخته است. فروپاشی تدریجی زیست پزشکی در عرصه پژوهش های زیست پزشکی، کاهش تاریخی ۴۰ درصدی در بودجه مؤسسه ملی سلامت، از ۴۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ به ۲۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۶، همراه با پیشنهاد تجمیع ۲۷ مرکز تخصصی به تنها پنج حوزه کلان، نشان از سیاست شدیداً انقباضی دولت ترامپ دارد که به زعم خیلی از دانشمندان، ساختار زیست پزشکی کشور را نیز در معرض فروپاشی تدریجی قرار می دهد. به اعتقاد خیلی از کارشناسان، حذف کامل اعتبارات مربوط به سلامت اقلیت ها و همکاریهای پژوهشی بین المللی، ضمن نقض اصول بنیادین عدالت سلامت، موقعیت جهانی مؤسسه ملی سلامت به عنوان مرجع برتر در تحقیقات زیست پزشکی را تضعیف خواهدنمود. ناسا در راه افول علمی از طرف دیگر، برآوردهای انجام شده حاکی از آنست که سازمان هایی چون ناسا، مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها (CDC) وزارت انرژی و سازمان زمین شناسی ایالات متحده نیز از کاهش شدید بودجه خود متأثر می گردند. کاهش ۲۴ درصدی کل بودجه ناسا، حذف پروژه های مطالعات اقلیمی و توقف پروژه های کاوش مریخ و کاهش بودجه علمی این نهاد به نصف، در عمل به مفهوم ورود ناسا به دوره ای از افول علمی است. در عین حال، اختصاص بودجه ویژه به ماموریت های ماه و مریخ در رقابت فناورانه با چین، بیان کننده جابه جایی اولویت ها از پژوهش علمی به پیش برد رقابت ژئوپلیتیک است. علاوه بر این، کاهش ۱۳ درصدی بودجه دفتر علوم در وزارت انرژی و قطع ۱۵ میلیارد دلار از برنامه های زیربنایی قانون سرمایه گذاری و اشتغال ۲۰۲۱، در کنار حذف پروژه های موسوم به عدالت اقلیمی نیز تأکیدی بر رویکرد سخت گیرانه دولت در کنار گذاشتن سیاستهای اقلیمی است. همچنین، کارشناسان عقیده دارند که حذف ۵۶۴ میلیون دلار از اعتبارات سازمان زمین شناسی و حداقل ۲۵ درصد کاهش در بودجه اداره ملی اقیانوس و جو آمریکا، مسیر علمی این کشور در عرصه های مخاطرات زیست محیطی و تغییرات اقلیمی را به شدت محدود می سازد. واکنش نهادهای دانشگاهی، پژوهشی و انجمن های تخصصی به این سیر نزولی بی سابقه در بودجه علمی دولت، به شدت هشدارآمیز و در عین حال تحلیلی بوده است. انجمن پیشبرد علم آمریکا (AAAS) در اطلاعیه ای رسمی و صریح اعلام نمود که در صورت اجرائی شدن پیشنهادهای مذکور، نه فقط زیرساخت های علمی ایالات متحده، بلکه بنیان های اقتصاد مبتنی بر فناوری، سلامت عمومی و امنیت راهبردی کشور بصورت هم زمان در معرض مخاطره ای جدی قرار می گیرد. کاهش انگیزه های نسل جوان پژوهشگران این انجمن، کاهش بودجه را نه فقط تصمیمی مالی، بلکه نشانه ای از یک تغییر نگرشی عمیق نسبت به علم و پژوهش در سطوح عالی سیاستگذاری دانسته است. افزون بر این، مجموعه ای از دانشگاه های پیشرو، موسسات تحقیقاتی بین المللی و مجلات علمی معتبر، همچون «Science» و «Nature» نیز در یادداشت های تحلیلی و سرمقاله های خود نسبت به تأثیرات بازدارنده این بودجه بر استمرار پروژه های راهبردی، تضعیف زنجیره تامین علم، کاهش انگیزه های نسل جوان محققان و مهاجرت فزاینده نخبگان علم ی هشدار داده اند. در فضای دانشگاهی، این رویکرد بودجه ای به عنوان پیامی ضمنی از بی اعتنایی ساختاری به جایگاه علم در حکمرانی مدرن تفسیر شده است؛ چنان که خیلی از اساتید و پژوهشگران، این اقدام را تهدیدی برای اخلاق عمومی علم و برهم زننده اعتماد عمومی به نهادهای تولید دانش ارزیابی کرده اند. جمع بندی بودجه پیشنهادی سال مالی ۲۰۲۶ دولت ترامپ، در ذات خود فراتر از یک ابزار اختصاص منابع مالی تلقی می شود و باید آنرا به مثابه یک بیانیه ایدئولوژیک و بازتابی از باز تعریف رادیکال جایگاه علم در نظم نهادی دولت ایالات متحده تحلیل کرد. این سند، با کاستن از شالوده های مالی نهادهای مولد دانش، نه فقط سازوکارهای توسعه علمی آمریکا را مختل می سازد، بلکه به تعبیر دقیق تر، معمارانه در پی استقرار الگویی بدیل از حکمرانی است که در آن علم جایگاه هنجاری و راهبردی خودرا از دست می دهد. آثار چنین رویکردی، فقط به تعلیق پروژه های علمی یا بی نظمی در برنامه های پژوهشی محدود نمی ماند، بلکه در ابعادی کلان تر، بنیان های رقابت فناورانه ایالات متحده را در مقابل قدرت های نوظهور متزلزل می سازد. کارشناسان معتقدند که این روند، با پیام ضمنی بی اعتمادی به علم نهادینه و انتقال اولویت ها به حوزه های گفتمان محور و ایدئولوژیک، می تواند موجی از دلسردی و مهاجرت نخبگان، کاهش سرمایه گذاری های بین المللی در اکوسیستم علمی کشور، و افول موقعیت مرجعیت علمی ایالات متحده را در پی داشته باشد. هرچند پروسه غائی سازی این لایحه مستلزم عبور از فیلترهای کنگره ایالات متحده است، اما ترکیب جدید قدرت در سطوح تقنینی، احتمال تصویب چنین برنامه ای را افزایش داده است. در دورانی که تسلط بر فناوری های نوظهور چون هوش مصنوعی، رایانش کوانتومی و زیست فناوری، به منزله بنیان ژئوپلیتیک جدید تعبیر می شود، هرگونه تضعیف عامدانه نهادهای علمی، نه فقط یک اشتباه راهبردی، بلکه قمار خطرناکی بر سر آینده امنیت ملی و مزیت نسبی تمدنی ایالات متحده به شمار می آید. 1404/02/27 11:26:28 5.0 / 5 39 تگهای خبر: تخصص , توسعه , دانشگاه , ساخت این مطلب سئوسی را می پسندید؟ (1) (0) تازه ترین مطالب مرتبط سفر با حیوان خانگی به شمال هوش مصنوعی بدون ارایه داده به بخش خصوصی بی معنا است معرفی برگزیدگان سومین جایزه رساله های برترمهندسی برق و فناوری اطلاعات تحریف نام خلیج فارس توسط گوگل پیگیری حقوقی می شود نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۵ بعلاوه ۳